سیپییو (Central Processing Unit یا CPU) یا پردازنده (Processor) یکی از اجزاء رایانه میباشد که فرامین و اطلاعات را مورد پردازش قرار میدهد. واحدهای پردازش مرکزی ویژگی پایهای قابل برنامهریزیشدن را در رایانههای دیجیتال فراهم میکنند، و یکی از مهمترین اجزاء رایانهها هستند. یک پردازندهٔ مرکزی، مداری یکپارچه میباشد که معمولاً به عنوان ریزپردازنده شناخته میشود. امروزه عبارت CPU معمولاً برای ریزپردازندهها به کار میرود.
عبارت «Central Processor Unit» (واحد پردازندهٔ مرکزی) یک ردهٔ خاص از ماشین را معرفی میکند که میتواند برنامههای رایانه
را اجرا کند. این عبارت گسترده را میتوان به راحتی به بسیاری از
رایانههایی که بسیار قبلتر از عبارت "CPU" بوجود آمده بودند نیز تعمیم
داد. به هر حال این عبارت و شروع استفاده از آن در صنعت رایانه، از اوایل
سال ۱۹۶۰
رایج شد. شکل، طراحی و پیادهسازی پردازندهها نسبت به طراحی اولیه آنها
تغییر کردهاست ولی عملگرهای بنیادی آنها همچنان به همان شکل
باقیماندهاست.
پردازندههای اولیه به عنوان یک بخش از سامانهای بزرگتر که معمولاً یک
نوع رایانهاست، دارای طراحی سفارشی بودند. این روش گرانقیمت طراحی سفارشی
پردازندهها برای یک بخش خاص، به شکل قابل توجهی، مسیر تولید انبوه آنرا
که برای اهداف زیادی قابل استفاده بود فراهم نمود. این استانداردسازی روند
قابل ملاحظهای را در عصر مجزای ابر رایانههای ترانزیستوری و ریز کامپیوترها آغاز نمود و راه عمومی نمودن مدارات مجتمع(IC
یا Integrated Circuit) را سرعت فراوانی بخشید. یک مدار مجتمع، امکان
افزایش پیچیدگیها برای طراحی پردازندهها و ساختن آنها در مقیاس کوچک را
(در حد میلیمتر)
امکانپذیر میسازد. هر دو فرایند (کوچک سازی و استاندارد سازی
پردازندهها)، حضور این تجهیزات رقمی را در زندگی مدرن گسترش داد و آن را
به فراتر از یک دستگاه خاص مانند رایانه تبدیل کرد. ریزپردازندههای جدید
را در هر چیزی از خودروها گرفته تا تلفنهای همراه و حتی اسباب بازیهای کودکان میتوان یافت.
مدت زمان انجام یک کار بهوسیله رایانه، به عوامل متعددی بستگی دارد که اولین آنها، سرعت پردازشگر رایانهاست. پردازشگر یک تراشهالکترونیکی کوچک در قلب کامپیوتر است و سرعت آن بر حسب مگاهرتز یا گیگاهرتز سنجیده میشود. هر چه مقدار این پارامتر بیشتر باشد، پردازشگر سریعتر خواهد بود و در نتیجه قادر خواهد بود، محاسبات بیشتری را در هر ثانیه
انجام دهد. سرعت پردازشگر به عنوان یکی از مشخصههای یک کامپیوتر به قدری
در تعیین کارآیی آن اهمیت دارد که معمولاً به عنوان یکی از اجزای تشکیل
دهنده نام کامپیوتر از آن یاد میشود. تراشه پردازشگر و اجزای الکترونیکی
که آن را پشتیبانی میکنند، مجموعاً به عنوان واحد پردازش مرکزی یا CPU
شناخته شده هست.
واحد پردازش مرکزی واحد محاسباتی (ALU) و کنترلی (CU) رایانهاست که دستورالعملها را تفسیر و اجرا میکند. رایانههای بزرگ و ریزرایانههای قدیمی بردهایی پر از مدارهای
مجتمع داشتهاند که عمل پردازش را انجام میدادهاند. تراشههایی که ریز
پردازنده نامیده میشوند، امکان ساخت رایانههای شخصی و ایستگاههای کاری
(Work Station) را میسر ساختهاند.
در اصطلاح عامیانه CPU به عنوان مغز رایانه شناخته میشود.
CPU AMD Ryzen 1600سی پی یو ای ام دی Ryzen 1600سری AMD Ryzen 1600 مدل جدید پردازنده های قدرتمند و حرفه ای شرکت AMD می باشد که بدون شک تاثیر زیادی در تو..
CPU Intel Core™ i3-3240 ProcessorCPU Intel Core™ i3-3240 Processor - سی پی یو اینتل Core™ i3-3240 Processor مدل جدید پردازنده های قدرتمند شرکت اینتل م..
CPU AMD 3th Gen A-Series APU A4-4020سی پی یو ای ام دی 3th Gen A-Series APU A4-4020CPU AMD 3th Gen A-Series APU A4-4020 - سی پی یو ای ام دی 3th Gen A-S..
CPU AMD A10-7860k 3.6 GHz FM2+ Quad-Coreسی پی یو ای ام دی A10-7860k 3.6 GHz FM2+ Quad-Coreسری AMD A10-7860k 3.6 GHz FM2+ Quad-Core مدل جدید پردازنده ه..
CPU Intel Pentium® Processor G3220CPU Intel Pentium® Processor G3220 - سی پی یو اینتل پنتیوم G3220 مدل جدید پردازنده های قدرتمند شرکت اینتل می باشد که..
CPU AMD Ryzen 1400سی پی یو ای ام دی Ryzen 1400سری AMD Ryzen 1400 مدل جدید پردازنده های قدرتمند و حرفه ای شرکت AMD می باشد که بدون شک تاثیر زیادی در تو..
CPU Intel Core™ i7-4770 - 3.4 GHz 8M Cacheشرکت اینتل نسل جدید پردازنده های خود را تحت عنوان هاسول ( Haswell ) معرفی کرده که از کارایی و کیفیت بسیار با..
CPU Intel Core™ i5-4430 - 3.0 GHz 6M Cacheشرکت اینتل نسل جدید پردازنده های خود را تحت عنوان هاسول ( Haswell ) معرفی کرده که از کارایی و کیفیت بسیار با..
CPU AMD Ryzen 3 1300X AM4 Processorسی پی یو ای ام دی Ryzen 3 1300X AM4 Processorسری AMD Ryzen 3 1300X AM4 Processor مدل جدید پردازنده های قدرتمند و حر..