سیپییو (Central Processing Unit یا CPU) یا پردازنده (Processor) یکی از اجزاء رایانه میباشد که فرامین و اطلاعات را مورد پردازش قرار میدهد. واحدهای پردازش مرکزی ویژگی پایهای قابل برنامهریزیشدن را در رایانههای دیجیتال فراهم میکنند، و یکی از مهمترین اجزاء رایانهها هستند. یک پردازندهٔ مرکزی، مداری یکپارچه میباشد که معمولاً به عنوان ریزپردازنده شناخته میشود. امروزه عبارت CPU معمولاً برای ریزپردازندهها به کار میرود.
عبارت «Central Processor Unit» (واحد پردازندهٔ مرکزی) یک ردهٔ خاص از ماشین را معرفی میکند که میتواند برنامههای رایانه
را اجرا کند. این عبارت گسترده را میتوان به راحتی به بسیاری از
رایانههایی که بسیار قبلتر از عبارت "CPU" بوجود آمده بودند نیز تعمیم
داد. به هر حال این عبارت و شروع استفاده از آن در صنعت رایانه، از اوایل
سال ۱۹۶۰
رایج شد. شکل، طراحی و پیادهسازی پردازندهها نسبت به طراحی اولیه آنها
تغییر کردهاست ولی عملگرهای بنیادی آنها همچنان به همان شکل
باقیماندهاست.
پردازندههای اولیه به عنوان یک بخش از سامانهای بزرگتر که معمولاً یک
نوع رایانهاست، دارای طراحی سفارشی بودند. این روش گرانقیمت طراحی سفارشی
پردازندهها برای یک بخش خاص، به شکل قابل توجهی، مسیر تولید انبوه آنرا
که برای اهداف زیادی قابل استفاده بود فراهم نمود. این استانداردسازی روند
قابل ملاحظهای را در عصر مجزای ابر رایانههای ترانزیستوری و ریز کامپیوترها آغاز نمود و راه عمومی نمودن مدارات مجتمع(IC
یا Integrated Circuit) را سرعت فراوانی بخشید. یک مدار مجتمع، امکان
افزایش پیچیدگیها برای طراحی پردازندهها و ساختن آنها در مقیاس کوچک را
(در حد میلیمتر)
امکانپذیر میسازد. هر دو فرایند (کوچک سازی و استاندارد سازی
پردازندهها)، حضور این تجهیزات رقمی را در زندگی مدرن گسترش داد و آن را
به فراتر از یک دستگاه خاص مانند رایانه تبدیل کرد. ریزپردازندههای جدید
را در هر چیزی از خودروها گرفته تا تلفنهای همراه و حتی اسباب بازیهای کودکان میتوان یافت.
مدت زمان انجام یک کار بهوسیله رایانه، به عوامل متعددی بستگی دارد که اولین آنها، سرعت پردازشگر رایانهاست. پردازشگر یک تراشهالکترونیکی کوچک در قلب کامپیوتر است و سرعت آن بر حسب مگاهرتز یا گیگاهرتز سنجیده میشود. هر چه مقدار این پارامتر بیشتر باشد، پردازشگر سریعتر خواهد بود و در نتیجه قادر خواهد بود، محاسبات بیشتری را در هر ثانیه
انجام دهد. سرعت پردازشگر به عنوان یکی از مشخصههای یک کامپیوتر به قدری
در تعیین کارآیی آن اهمیت دارد که معمولاً به عنوان یکی از اجزای تشکیل
دهنده نام کامپیوتر از آن یاد میشود. تراشه پردازشگر و اجزای الکترونیکی
که آن را پشتیبانی میکنند، مجموعاً به عنوان واحد پردازش مرکزی یا CPU
شناخته شده هست.
واحد پردازش مرکزی واحد محاسباتی (ALU) و کنترلی (CU) رایانهاست که دستورالعملها را تفسیر و اجرا میکند. رایانههای بزرگ و ریزرایانههای قدیمی بردهایی پر از مدارهای
مجتمع داشتهاند که عمل پردازش را انجام میدادهاند. تراشههایی که ریز
پردازنده نامیده میشوند، امکان ساخت رایانههای شخصی و ایستگاههای کاری
(Work Station) را میسر ساختهاند.
در اصطلاح عامیانه CPU به عنوان مغز رایانه شناخته میشود.
CPU AMD FX-8370 AM3+ Socketسی پی یو ای ام دی FX-8370 AM3+ Socketسری AMD FX-8370 4.0 GHz AM3+ Socket CPU مدل جدید پردازنده های قدرتمند و حرفه ای شرکت A..
CPU Intel Core™ i7-5930K ProcessorCPU Intel Core™ i7-5930K Processor - سی پی یو اینتل Core™ i7-5930K مدل جدید پردازنده های قدرتمند شرکت اینتل می باشد ..
AMD Kaveri A6-7400K CPUپردازندهی «A6-7400K» از سری پردازندههای کاوری (Kaveri) ساخت شرکت «AMD» است. این پردازنده دارای لیتوگرافی 28 نانومتری است؛ لیت..
CPU Intel Pentium® Processor G640CPU Intel Pentium® Processor G640 - سی پی یو اینتل پنتیوم G640 مدل جدید پردازنده های قدرتمند شرکت اینتل می باشد که از..
AMD Godaveri A10-7870K CPUپردازندهی «A10-7870K» از سری پردازندههای گداوری (Godaveri) ساخت شرکت «AMD» است. این پردازنده دارای لیتوگرافی 32 نانومتری ا..
CPU Intel Core™ i7-4790K ProcessorCPU Intel Core™ i7-4790K Processor - سی پی یو اینتل Core™ i7-4790K Processor مدل جدید پردازنده های قدرتمند شرکت اینت..
AMD Richland A6-6420K CPUپردازندهی «A6-6420K» از سری پردازندههای ریچلند (Richland) ساخت شرکت «AMD» است. این پردازنده دارای لیتوگرافی 32 نانومتری است..
CPU Intel Core™ i5-4690K ProcessorCPU Intel Core™ i5-4690K Processor - سی پی یو اینتل Core™ i5-4690K Processor مدل جدید پردازنده های قدرتمند شرکت اینت..
AMD Richland A4-6320 CPUپردازندهی «A4-6320» از سری پردازندههای ریچلند (Richland) ساخت شرکت «AMD» است. این پردازنده دارای لیتوگرافی 32 نانومتری است؛ ..
CPU Intel Celeron® Processor G1840CPU Intel Celeron® Processor G1840 - سی پی یو اینتل سلرون مدل G1840 مدل جدید پردازنده های قدرتمند شرکت اینتل می باشد..
AMD Vishera FX-4320 CPUپردازندهی مرکزی CPU شرکت «ای ام دی» (AMD) مدل «FX-4320» محصولی مناسب برای اجرای فعالیتهای مالتیتسکینگ و حرفهای است. پردازند..
CPU AMD 3th Gen A-Series APU A4-4020سی پی یو ای ام دی 3th Gen A-Series APU A4-4020CPU AMD 3th Gen A-Series APU A4-4020 - سی پی یو ای ام دی 3th Gen A-S..
CPU Intel Core™ i5-4460 ProcessorCPU Intel Core™ i5-4460 Processor - سی پی یو اینتل Core™ i5-4460 Processor مدل جدید پردازنده های قدرتمند شرکت اینتل م..